Mardin Tarım Sektörü Durum Tespit Çalıştayı Sonuç Bildirisi Yayınlandı
“2023 Hedefleri Doğrultusunda Tarım Sektörü” ana teması ile 23-24 Eylül 2021 tarihlerinde online ve yüz yüze formatta Hilton Garden Inn - Mardin’de düzenlenecek olan KAYES-IV Kongresine hazırlık amacıyla tasarlanan ikinci çalıştay olan Mardin Tarım Sektörü Durum Tespit Çalıştayı 16 Haziran 2021 tarihinde online formatta gerçekleşti.
Moderatörlüğünü ASEAD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. İbrahim ÖRNEK’in yaptığı çalıştayda, Mardin İl Tarım Müdürü Menduh DİNLER, Mardin Ziraat Odası Başkan Vekili Taceddin HAZAR, Mardin Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Vedat DURAK, Kızıltepe Zahireciler Derneği Başkanı Mehmet Şerif ÖTER yer aldı.
Mardin İl Tarım Müdürü Menduh DİNLER, yaptığı sunumda, 10 ilçe ve 698 mahallesi ile nüfusu 854.116 olan Mardin’in 1083 rakımda karasal bir ve bozkır bitki örtüsüne sahip olduğunu söyledi. DİNLER, yüzölçümü 889.100 hektar (HA) olan Mardin’de, 150 bin HA sulu tarım, 164 bin HA kuru tarım olmak üzere 314 bin HA’lık bir alanda tarım yapıldığını, bu alanın 297 bin HA kısmının kayıtlı olduğunu ve bu alanda 21 bin kayıtlı çiftçinin faaliyet gösterdiğini, mera alanının ise 57.950 HA olduğunu belirtti.
DİNLER, Mardin’deki tarım alanlarından tarla olarak kullanılan alanın 254 bin HA, meyve üretimi için 45 bin HA, sebze üretimi için 9 bin HA ve nadasa bırakılan alanın da 5 bin HA olduğunu söyledi. Tarla olarak kullanılan alanlarda, üretim büyüklüğüne göre sıralarsak, buğday, mısır, arpa, pamuk, mercimek ve nohut üretildiğini; meyve üretimi yapılan alanlarda, üretim büyüklüğüne göre sıralarsak, üzüm, zeytin, kiraz, badem ve antepfıstığının üretildiğini, hayvan varlığı olarak, 105 bin büyükbaş, 1 milyon 88 bin küçükbaş, 2,1 milyon kanatlı ve 76 bin kovan olduğunu, belirtti.
Ekolojik ve iklim faktörünün etkisi ile Mardin’in 2. ürün tarımına uygun olduğunu, bunun sebze ile 3 ürüne yükseldiğini söyleyen DİNLER, buğday sonrası genellikle dane mısırın 2. ürün olarak ekildiğini belirtti.
Bu yılki kuraklığın rekolteyi etkilediğini belirten DİNLER, susuz tarım yapılan alanlarda, kuraklık kaynaklı, %70-80 oranında zararın oluştuğunu söyledi. Kuraklığın çözümünün GAP Suyu olduğunu belirten DİNLER, Bakanlık olarak GAP Suyunun bölgeye kazandırılması konusunda çalışmaların planlı olarak yapıldığını söyledi.
Diğer katılımcıların da yaptıkları sunumlarının ardından, katılımcılar aşağıdaki çalıştay sonuçlarında mutabık kaldılar:
AVRASYA SOSYO-EKONOMİK ARAŞTIRMALAR DERNEĞİ
MARDİN TARIM SEKTÖRÜ DURUM TESPİT ÇALIŞTAYI
16.06.2021
KATILIMCILAR
1. Menduh DİNLER – Mardin İl Tarım Müdürü
2. Taceddin HAZAR – Mardin Ziraat Odası Başkan Vekili
3. Vedat DURAK – Mardin Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı
4. Mehmet Şerif ÖTER – Kızıltepe Zahireciler Derneği Başkanı
ÇALIŞTAY SONUÇLARI
1. Bölgenin tarımsal üretimde verimine önemli katkıda bulunacak olan Güneydoğu Anadolu Projesi’nin bir an önce tamamlanabilmesi amacıyla daha fazla kaynak ayrılmalıdır.
2. Bölge çiftçisinin rekabet gücünü artırabilmesi amacıyla, sulamada kullanılan enerji maliyetinin yüksek olmasına dair soruna çözüm yolları geliştirilmelidir.
3. Bölgedeki kuraklığın tarım faaliyetlerine etkilerinin azaltılması yönünde tedbirler alınmalıdır.
4. Unutulmaya yüz tutmuş yerel tarım ürünlerinin tekrar bölgeye kazandırılması yönünde uygulanan projelerin, üzüm ve zeytin projeleri gibi, sayısı artırılmalıdır.
5. Bölge için daha verimli tarım ürünleri desteklenmelidir.
6. Katma değeri yüksek tarım ürünlerinin yetiştirilmesi için gerekli teşvikler sağlanmalıdır.
7. Yerel tarım ürünlerinin markalaşması yönünde çalışmalar yapılmalıdır.
8. Ülke tarımına katkısı değerlendirildiğine, Mardin’de Tarımsal Araştırma ve Eğitim Enstitüsü kurulması gerekmektedir.
9. Toprağı ve barındırdığı canlıları öldüren ANIZ yakımını önlemek için çiftçilerin bilgilendirilmesine önem verilmeli, önleyici teşvikler ve tedbirler uygulanmalıdır.
10. Ziraat Fakülteleri, bulundukları bölgeye hitap eden ürünler konusunda uzmanlaşmalıdırlar.
11. Tarım ürünlerinde, arz-talep dengesi dikkate alınarak, planlı ekim yapılmalıdır.
12. Yerel tarım ürünlerine devlet destekleri artırılmalıdır.
13. Tarıma verilen destekler, girdi maliyetlerindeki artışı karşılayacak oranda belirlenmelidir.
14. Çiftçilere verilen destekler kamu borç tahsili için kullanılmamalıdır.
15. Ziraat mühendislerinin masa başı görevlendirilmelerinin en aza indirilip, sahadaki görevlendirilmelerinin artırılması sağlanmalı; bu politikaya imkân verici, her köye bir mühendis görevlendirilmesi gibi, programlar oluşturulmalıdır.
16. Tarımsal Yayım ve Tarımsal Danışmanlık hizmet bedelinin artırılması gerekmektedir.
17. Ziraat Mühendislerinin çalışma şartları ve özlük hakları iyileştirilmelidir.
18. Tarımsal mekanizasyonda atıl kapasiteyi önlemeye, en elverişli ve en uygun şekilde kullanımın sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
19. Kooperatifçiliğin geliştirilmesi yönünde çiftçinin ortak menfaatleri belirlenmelidir.
20. Tarımda arz güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirler alınmalıdır.